Het Vuur element symboliseert het hoogtepunt van de Vijf Elementen cyclus. De groei die is ingezet in het Hout element, voltooit zich in de deze fase. Vuur is verbonden met de zomer en onze emoties: het verwarmt, verbindt, brengt samen. Vuur zorgt voor transformatie, verandering, maar kan zonder controle door het Water ontaarden in een vernietigende kracht.
In het Hout element, verbonden aan het voorjaar, is de groei van energie in gang gezet. Het is een ontluikende groei, krachtig en snel, maar nog wel kwetsbaar, zonder body. In de zomer, het seizoen van Vuur, wordt de groei doorgezet en bereikt z’n climax. In balans is dit een prettige tijd omdat warmte ons laat ontspannen. We dragen minder kleding, zijn meer buiten en makkelijker in de omgang, laten meer van onszelf zien. Ook onze emoties liggen meer aan de oppervlakte. We lachen. Het leven is mooi als de zon schijnt.
Macrokosmos
Vuur ontvlamt, verwarmt. Vuur zet ons in beweging. Die beweging moet gesteund worden door koeling van het Water-element, door de Nier. Anders kan Vuur energie ontaarden in een vernietigende kracht. We zien dit ook terug in de natuur, de macrokosmos. Denk aan de extreem hoge temperaturen in Spanje en hoe dit het land verschraalt. Vuur is dus zeker een kracht met twee gezichten. Andere tekens die bij het Vuur element horen, zijn de kleur rood en het Zuiden als (wind)richting.
Levensfase
In de levenscyclus staat Het Vuur element voor de jong volwassene pakweg 15-30 jaar. Jonge mensen zijn in de zomer van hun leven en genieten hier volop van. Na de snelle lichamelijk groei van het Hout, doorlopen ze nu een fase voor experimenteren, verkennen, ontdekken. Alles is mogelijk als je jong bent. Het leven als een groot feest. Als jonge mensen in deze periode een levenspartner vinden, is dat een opmars naar de volgende fase, Aarde, waarin huiselijkheid, gezin, op de voorgrond komt.
Hitte
Vuur staat voor maximaal yang. Het klimaat dat hier bij hoort is Hitte. Als de temperatuur in of buiten het lichaam te hoog oploopt, ongeacht het seizoen, kunnen Hitte klachten ontstaan. Voorbeelden van Hitte klachten zijn hoofdpijn, constipatie, donkere urine, dorst, koorts en ontstekingen. Hitte is ook zichtbaar op de tong. Een rode tong met geel beslag duidt op Hitte. Mensen met een onbalans in het Vuur element kunnen soms ‘aangebrand’ ruiken. Klinkt raar, is toch zo.
Psychische verstoringen
Als de Hitte in het lichaam niet wordt weggenomen (‘geklaard’) dan kan deze zich verder ontwikkelen tot pathologisch Vuur. De Hitte stijgt dan in het lichaam, in de richting van het hoofd en brengt mentale of psychische verstoringen teweeg, zoals angst, verwardheid, vergeetachtigheid, irritatie en slapeloosheid. Met name dit soort klachten kun je goed met shiatsu behandelen.
Organen van Vuur
Vuur is het enige element waarin vier in plaats van twee Chinese organen zijn gekoppeld. Dit zijn het Hart, Pericard, Dunne Darm en de Driewarmer. Het Hart is de belangrijkste van dit viertal. Het Hart is keizer van de organen in het lichaam en daarmee de belangrijkste van dit viertal. Alle emoties worden door het Hart gevoeld. De overige Vuur-organen hebben als taak het Hart zo veel mogelijk te ontlasten van deze zware taak.
Pericard
Het Pericard wordt ook wel Hartbeschermer genoemd. Het Pericard vangt de eerste emotionele klappen op en bepaalt of deze wel doorgelaten mogen worden aan het Hart. De Pericard meridiaan ligt dan ook ook vrij dicht in de buurt van die van het Hart. Xin Bao, de Chinese naam van dit orgaan, betekent envelop rond het Hart. Als iemand emotioneel zeer sterk geraakt is, is het beter via het Pericard toegang te vragen tot het Hart. Je neemt dan de route via de kamerbewaarder. Een keizer houdt er nu eenmaal niet van dat iedereen zo maar komt binnenvallen.
Driewarmer
De Driewarmer is een orgaan dat geen fysieke locatie in het lichaam heeft. Het krijgt vorm vanuit zijn functie. Dit is het verbinden van de Driewarmers in het lichaam: boven, midden, onder. Het Hart ligt samen met de Long in de bovenste warmer. De Driewarmer verspreidt bron Qi vanuit de Bron-punten op de meridianen. Op emotioneel vlak zorgt de Driewarmer voor integratie; stelt ons in staat om emoties met ons hele lichaam te ervaren. De Driewarmer is eigenlijk het minst begrepen orgaan in de Chinese Geneeskunde. Ik denk ook niet dat ik hem helemaal begrijp.
Dunne Darm
In het spijsverteringsproces heeft de Dunne Darm het scheiden van het onzuivere. Wat onzuiver geeft hij mee aan de Dikke Darm, om te kijken of die er nog wat mee kan. Zuivere stoffen geeft hij als voedingsstof terug aan het lichaam. Je kunt dus zeggen dat de Dunne Darm onderscheidingsvermogen heeft. Dit is niet alleen toepasbaar op fysiek voedsel, maar ook op producten van de geest, denk aan gedachten, ideeën, emoties. Als deze functie van de Dunne Darm is verstoord, voedt hij het Hart met onzuiverheden. Hierdoor kan het Hart komen tot verkeerde keuzes; zich verliezen in relaties of emoties die het keizerrijk kunnen schaden.
Hart
Het Hart is het middelpunt van het keizerrijk en staat in een directe relatie met de geest, De Shen, het bewustzijn. Als het Hart uit balans is, dan zie je dit aan het gelaat. Er zit een soort glans in de huid. Dezelfde glans die je kunt zien in de ogen. Heeft iemand een doffe, afwezige blik, dan weet je dat er onrust in het keizerrijk heerst. Onrust duidt op emotionele instabiliteit. Daarmee zijn we ook in het Hart van het Vuur element aangekomen: de emoties.
Hart in balans
Het geluid van het Vuur element is lachen. De emotie van Vuur is vreugde, blijdschap of eenvoudiger: tevredenheid. Een Vuur element in balans is blij noch verdrietig, kan omgaan met de ups en downs in het leven, betracht gematigdheid in alles, vermijdt emotionele uitersten. Iemand met Vuur in balans is vitaal. Heeft veerkracht. Staat open voor anderen. Toont empathie. Zoekt verbinding en is in staat tot intimiteit.
Hart uit balans
Een tekort aan Vuur uit zich in emoties en gedrag waarbij de energie naar binnen is gericht. Denk aan verdriet, eenzaamheid, gebrek aan interesse in het leven, relaties. Communicatie met de buitenwereld, vindt zo min mogelijk plaats.
Brandstof
Een teveel aan Vuur uit zich in overenthousiasme, veel lachen, veel praten, constant op zoek naar meer prikkels. Iemand met te veel Vuur heeft een korte aandachtsspanne en heeft letterlijk anderen nodig als brandstof voor zijn energie. Het vele praten, kan anderen afschrikken.
Communicatie
Vuur energie herken je ook aan de buitenkant. Hoe iemand communiceert. Als je goed in staat bent om je gedachten, ideeën en emoties uit te drukken, is het in balans. Als je vaak verkeerd begrepen wordt, veel misverstanden hebt, duidt dat op onbalans.
Tong
Een interne tak van de Hart meridiaan eindigt op de wortel van de tong. Spraak en Hart zijn dus verbonden. Stotteren, snel of juist langzaam praten, niet uit je woorden kunnen komen, duiden op een verstoorde energie. Als je een sterke emotie ervaart, zie je dit terug op de tong. Kijk volgende keer na een ruzie maar eens naar het puntje van tong. Geheid dat je daar rode puntjes zult zien.
Klachten van vuur
Aangezien de energie van Vuur verbonden is met emoties en de geest, is slapeloosheid een belangrijke klacht van dit element. Denk verder aan hartkloppingen, schommelingen in bloeddruk en geestelijke onrust. Met shiatsu kun je dit soort klachten verminderen door het Vuur element te versterken.
Het Vuur element en shiatsu
Massage van de Vuur-meridianen heeft een grote impact op je innerlijk. Het is een zachte energie die naar je kern leidt en zowel lichaam als geest kalmeert. Je wordt rustiger, stopt met praten, gaat op in het gevoel. De warmte van het Vuur ontspant van binnen. Het is lastig te beschrijven. Je zult het zelf moeten ervaren.