De herfst staat in het teken van het element Metaal. Naast loslaten van wat je niet meer nodig hebt, krijg je er in dit seizoen vaak ook iets bij wat je niet kunt gebruiken: verkoudheid of griep bijvoorbeeld. Hoe kijkt de traditionele Chinese geneeskunde aan tegen verkoudheid en griep? En, ook handig om te weten, wat kun je er zelf aan doen?
Herfst staat voor een overgangsfase in de seizoenen. Na de yange, warme zomer, bewegen we ons steeds verder richting het maximale yin van de natuur, richting winter. Een omslag van de seizoenen vraagt een omslag van de omgang met ons lichaam. We moeten ons warmer kleden, ons beter beschermen tegen koude en wind. Juist die twee klimaten bezorgen je een verkoudheid op z’n Chinees.
Terra cotta krijgers
De Chinezen zien het lichaam als een paleis, een tempel, een vesting. In ieder geval een omgeving die beschermd moet worden tegen aanvallen van buitenaf, het Externe. Er staan geen duizend bloeddorstige terracotta krijgers voor de deur, maar wel diverse weersinvloeden. Met name Wind, met een hoofdletter W, is de aanvoerder van de troepen.
Wat is Wind?
Wind is één van de ziekmakende klimatologische factoren uit de Chinese geneeskunde. Om Wind te begrijpen, kijk je naar het karakter van wind in de natuur. Wind is plotseling, komt uit het niets, is veranderlijk, beweeglijk, springerig. Je hebt Wind die van buiten komt, dus vanuit het klimaat, en Wind die in het lichaam wordt gegenereerd. Denk bij dit laatste aan verspringende pijn in gewrichten, duizeligheid, hoofdpijn en zenuwtrekken of tics. Het klinkt wellicht onschuldig of misschien zelfs grappig, maar vergis je niet: Wind veroorzaakt serieuze ziektebeelden. Denk aan de ziekte van Parkinson, een hersenbloeding, migraine en epilepsie.
Verkoudheid
Verkoudheid wordt veroorzaakt door externe Wind. Komt dus van buiten het lichaam. Net als de westerse virussen. De eerste verdedigingslijn van je lichaam is je Wei-Qi, afweer of defensieve energie. Deze afweerenergie bevindt zich ‘in de ruimte tussen je huid en je spieren’. Wei-Qi staat onder controle van de Longen en de Dikke Darm, de organen die bij het Metaal element horen.
Klimaatconferentie
De Dikke Darm maakt de Wei Qi. De Longen verspreiden de Wei-Qi over het lichaam. Zwakte van de Longen of Dikke Darm, betekent dus minder Wei-Qi. Wind maakt hier dankbaar gebruik van en ‘sneakt’ naar binnen via je hoofd of nek en houdt direct de deur open voor andere pathologische klimaatinvloeden, zoals Koude, Hitte en Vocht. Voordat je het weet heb je een klimaatconferentie in je lichaam. En zoals we allemaal weten, is dat veel gedoe en levert het niets op 🙃.
Wind-koude
Wind en Koude leiden tot Wind-Koude = verkoudheid volgens Westerse definities. Denk aan de volgende symptomen:
- Niezen
- Droge hoest
- Prikkelende keel
- Pijn in je oor
- Vaker plassen met bleke urine
- Loopneus of verstopte neus met helder wit slijm
- Verhoging (37,5 tot 38 graden)
- Lichte hoofdpijn
- Wattig gevoel in je hoofd
- Vermoeidheid
- Rillerig
- Lichte spierpijn
- Behoefte aan warmte (of: aversie voor Koude)
Het is een lijstje met alle symptomen. Je hoeft niet aan alle criteria te voldoen voor Wind-Koude.
Wat te doen tegen verkoudheid?
Om een aanval van Wind-Koude te kunnen weerstaan (‘verjagen’) moet je je Wei-Qi een handje helpen door te zorgen dat je van binnen warmer wordt. Door te zweten. Denk aan: gemberthee drinken, een warm bad of douche, pyjama aan, naar bed, warm toedekken met te veel dekens. Daarna rusten, slapen of boek lezen. Maakt niet uit, als je maar zorgt voor warmte. Voor de liefhebbers is sporten en zweten ook nog een optie, maar…niet in de buitenlucht want dan kan er nog wat Wind-Koude bij opgeteld worden. Ben je niet zo van het sporten of heb je al last van vermoeidheidsklachten? Neem dan geen risico en kies voor de relax versie. Zorg dat je voldoende vocht tot je neemt, maar vermijdt melkproducten, sinasappelsap, bier en frisdrank want die koelen het lichaam verder af.
In bed liggen bij een verkoudheid?
Ik hoor je denken: ‘Vorige keer ging die verkoudheid ook vanzelf over. Bovendien heb ik helemaal geen tijd om uit te zieken’. Bedenk wel, en dat is geen dreigement, als Wind-Koude niet wordt opgelost, kan het zich verder ontwikkelen tot Wind-Hitte. Het heet dan griep in het westen. Hiermee veranderen ook de symptomen. Zo gaat de Wei-Qi een tandje harder werken en genereert nu Hitte, een klimaat dat bij het element Vuur hoort.
Wind-Hitte
Wind en Hitte leiden tot Wind-Hitte = griep. Een versterkte versie van verkoudheid waarbij Hitte-klachten op de voorgrond staan. En die zijn minder makkelijk te negeren. Denk aan de volgende symptomen:
- Verstopte neus met geel slijm
- Droge hoest
- Zweten
- Keelpijn
- Oorpijn
- Weinig plassen en donkere urine
- Constipatie
- Koorts
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Spierpijn
- Behoefte aan koude dranken (ookwel: aversie voor Warmte)
Dus als je je Westerse verkoudheid negeert, riskeer je een Oosterse griep. Of omgekeerd. Bij Wind-Hitte neem je overigens juist geen gemberthee omdat deze een verwarmend effect heeft. Een betere keuze is dan pepermunt-thee of de Chrystanten-thee van mevrouw Yan uit Den Haag. Vermijd knoflook, uien en hete kruiden. Want je wil het lichaam niet verder verwarmen.
Hoe langt duurt Wind-Hitte?
Koorts is een natuurlijke verdedigingsreactie van het lichaam. Het lichaam wil de schadelijke invloeden naar buiten drijven via zweet door de poriën. Dit kost tijd. Tijd die we meestal onvoldoende nemen. Of inkorten door naar koortsverlagende middelen te grijpen. Hiermee sla je mogelijk nu een griepaanval af, maar verzwak je op de langere termijn je immuunsysteem. Dit advies geldt overigens niet voor de ‘yopies’: jonge kinderen, ouderen, zwangeren en imuum gecompromitteerden. Zij dienen zich bij griepverschijnselen, sorry Wind-Hitte, die langer dan 2 dagen duurt, te wenden tot de huisarts. En jij natuurlijk ook, als je griep langer dan 7 dagen aanhoudt.
Voorkomen beter dan genezen
Die oma-wijsheid kennen we allemaal. Hoe vermijd je verkoudheid en griep? Door te zorgen dat je Wei Qi in opperste conditie verkeert. Hoe doe je dat?
- Vermijdt stress (ook die stress die goed voor je zou zijn, die komt namelijk vanzelf)
- Eet goed, voldoende, vermijd voedsel dat koud is of een koude energetische natuur heeft
- Zorg voor voldoende rust, zorg dat je genoeg uren slaapt
- Bescherm nek en hoofd, de plaatsen waar Wind bij voorkeur toeslaat. Wees een heus fashion victim: draag een sjaal, muts, handschoenen, warme schoenen: wapen je gedegen tegen het veranderende seizoen
- En ga eens koud afdouchen, zou ook helpen 😉 …
Veel succes met het voorkomen en anders met het genezen.