Wat heeft shiatsu met yin en yang te maken?

De Chinezen gaan uit van de drie krachtenleer. Dit definieert de positie van de mens in het universum: tussen Hemel en Aarde. De Hemel staat voor de zon, de maan, planeten en de sterren. De Hemel is yang. De Aarde staat voor de grond onder onze voeten, maar ook voor dat wat ons voedt, wat ons het leven geeft. De Aarde is yin. Wij moeten in ons leven de balans vinden tussen deze twee polariteiten om harmonie in ons wezen (en daarmee onze gezondheid) te bewaren. Shiatsu kan hierbij helpen.
Ook in ons lichaam komen de drie krachtenleer en de yin-yang verdeling terug. Zo zijn lichaamsdelen boven het middel yang (dichter bij de Hemel) en onder het middel yin (dichter bij de Aarde). Uiteraard is dit relatieve indeling. Zo zijn in staande positie de voeten yin en is de torso yang. Maar als we het vanuit de torso beschouwen, is de torso yin ten opzichte van het yange hoofd.

Hara

De achterkant van het lichaam is yang. Als we gevaar willen afweren, draaien we het de rug toe. Hiermee beschermen we de yinne, kwetsbare, voorkant van het lichaam. Dat is niet voor niets, want deze kant biedt ook toegang tot de interne organen. Met in het centrum, de buik, de hara, onze energiecentrale.

Vertrouwen

Met shiatsu houd je hier rekening mee. Als iemand nog nooit een shiatsu massage heeft  ondergaan of zich niet op z’n gemak voelt, begin je op de rug.  Dit is veilig. Voor zowel de ontvanger als de behandelaar.  Je maakt op een beleefde afstand kennis. De ontvanger went aan jouw aanraking,  de behandelaar aan het lichaam en de reactie van de ontvanger. Dit maakt het mogelijk om hierna met wederzijds vertrouwen de meer yinne kanten van het lichaam te behandelen.

Buitenbeentje

De verdeling yin-yang vind je verder terug in de ligging van de meridianen. De yinne meridianen liggen aan de binnenkant van de armen en de voorkant van het lichaam (Long, Hart, Pericard) of de benen (Nier, Milt, Lever). De yange meridianen liggen aan de buitenkant van de armen (Dunne Darm, Dikke Darm, Driewarmer). De Blaas-meridiaan loopt over de rug. De Galblaas over de zijkanten van het lichaam. Buitenbeentje is de Maag die voornamelijk over de voorkant van het lichaam loopt.

Fascia als geleider van qi

Als we nog verder inzoomen vinden we ook in het lichaam een yin-yang verdeling. Zo zijn de huid en de spieren yang (de buitenkant van het lichaam) en zijn ligamenten, gewrichten en botten  (de binnenkant) yin. Fascia, het bindweefsel dat het lichaam bij elkaar houdt, is de brug tussen de yange buitenkant en de yinne binnenkant. Fascia wordt ook wel gezien als het weefsel dat de qi-stroom in het lichaam geleidt. Zie hiervoor bijvoorbeeld het boek ‘The Spark in The Machine’ van Daniel Keown.

“Wat heeft het lichaam nodig om de balans te herstellen. Meer yin of meer yang?”

Balans

Wat betekent deze verdeling in de dagelijkse praktijk? Bij shiatsu is de hoofdklacht van de ontvanger het uitgangspunt van je behandeling. Hierbij kijk je naar de verdeling van het yin en yang.  In welk lichaamsdeel manifesteren de klachten zich?  Is er sprake van Warmte (yang) of Koude (yin)? Van een te veel of een tekort aan een energie? Wat heeft het lichaam nodig om de balans te herstellen. Meer yin of meer yang?

Bernie Clark

Je kunt ook zelf aan het onderhoud van je lichaam werken. Bijvoorbeeld met yin-yoga. Deze vorm van hatha yoga is de tegenhanger van de actieve yoga vormen als Ashtanga en Bikram. In yin-yoga blijf je langer in een pose en werk je op een dieper niveau aan de versteviging en flexibiliteit van je yin-weefsels. Als je hierin geïnteresseerd bent: heel veel informatie over yin-yoga vind je op de website van Bernie Clark, een van de grondleggers van deze vorm van yoga en schrijver van de bestseller ‘The Complete Guide to Yin Yoga‘.

Niet geheel terzijde: onlangs had ik een exclusief interview met Bernie Clark over zijn nieuwe boek ‘Your Body, Your Yoga’. 

Afbeelding : ‘Why the face resists cold’,  https://wellcomeimages.org