Duizelig, slecht geheugen, weinig menstruatie, frustratie en een bad hair day. Vanuit Westers perspectief past dit bij een pre-menstrueel syndroom (PMS) en zijn de oplossingen beperkt: ‘leer er maar mee leven’. Vanuit Oosters perspectief past het in het beeld van Bloed leegte. Het goeie nieuws: daar valt wel iets aan te doen!
Bloed-Leegte: meer bij vrouwen dan mannen
Te weinig Bloed of te weinig Bloed van goede kwaliteit leidt in TCM-termen tot Bloed-Leegte. Dit komt relatief vaker bij vrouwen en dan bij mannen voor. Dat komt omdat vrouwen Bloed verliezen, bijvoorbeeld bij de menstruatie en bij geboorte, maar ook omdat vrouwen in de basis yin van natuur zijn en hierdoor meer kwetsbaar voor tekorten in yinne essenties, zoals Bloed.
Wat zijn de symptomen?
Aangezien bij de productie en verspreiding van Bloed bijna alle yin-organen in het lichaam betrokken zijn, laten de symptomen van Bloed-leegte een breed scala aan klachten zien. Daarnaast leidt Lever of Hart Bloed Leegte vrij makkelijk tot andere ziektebeelden uit de Chinese Geneeskunde, zoals Qi stagnatie en Lever Yang Stijging. Maar ook échte bloedingen; hier ontmoeten Chinees en Westers bloed elkaar. Het vraagt dan ook wat Chinese wijsheid om de samenhang te zien. Wat zijn symptomen die je kunt ervaren met Bloed-Leegte of ‘de Chinese PMS’?
Slapeloosheid
Vaak wakker worden in de nacht is een typisch signaal van Bloed Leegte. De tijden liggen meestal tussen 23.00 en 03.00 uur. Dan is je Hart-energie het zwakst en piekt de Lever. Ook kan het voorkomen dat je veel droomt en doodmoe wakker wordt. Dit heeft te maken met de Hun, het geestelijke aspect van de Lever. Overdag werkt dit door in een gebrek aan planning.
Gebrek aan richting en zicht
In deze categorie vallen het zien van vlekjes (‘floaters’), lichtgevoeligheid en droge ogen. Lever Bloed voedt de ogen. Onvoldoende Bloed leidt tot klachten met het zicht. Lichtgevoeligheid kun je beter verdragen met een zonnebril. Poetisch kun je hier ook een relatie leggen met de Hun: het ontbreekt niet alleen ons fysieke oog maar ook ons geestesoog aan ‘clear vision’. Omdat je niet goed kunt zien, heb je ook minder visie. Dit kan leiden tot gevoelens van doelloosheid en neerslachtigheid.
Weinig of geen menstruatie
Als er weinig Bloed in het lichaam is, zal de homeostase er voor waken om Bloed af te staan via de menstruatie. Het is één van de meest kenmerkende signalen van Bloed Leegte. In de dagen voorafgaand aan de menstruatie kun je ook andere klachten van Bloed Leegte sterker ervaren.
Droog, futloos haar, broze nagels, bleke lippen, peeskrampen, duizeligheid
Lever Bloed is verantwoordelijk voor het voeden van de nagels, het hoofdhaar en de pezen. Duizeligheid is een typsiche Wind-klacht, die hoort bij het element Hout. Wind heeft een veranderlijk karakter. Het kan van het een op het andere moment omslaan. Net als je humeur in deze periode.
Hartkloppingen, vergeetachtigheid, onrust, ontevredenheid, bleek gelaat
Als Lever Bloed Leegte niet wordt opgelost, zullen meer tekenen zich aandienen. In de Vijf Elementen cyclus voedt de Lever het Hart. Hartkloppingen, onrust en ontevredenheid duiden op een verstoorde Hart energie.
Opgeblazen gevoel, pijnlijke borsten, frustratie, humeurigheid
Omdat Bloed en Qi zo nauw verwant zijn, leidt een tekort van de één eenvoudig tot een tekort van de ander. Zo kan Lever Bloed Leegte leiden tot stagnatie van de Lever Qi. Als Qi en Bloed niet overvloedig kunnen stromen, leidt dit tot stagnatie in lichaam en geest.
Lusteloos, geen honger, diarree
Dit is eigenlijk een voorloper van Bloed Leegte. Als de Milt verzwakt is, heb je weinig trek in eten en zal je Milt verzwakken. Diarree zorgt ervoor dat je lichaam onvoldoende energie uit voeding haalt en versterkt zo de Milt Bloed Leegte. Hierdoor zal op termijn het tekort aan Bloed en symptomen van PMS toenemen.
Wat kun je doen aan Bloed Leegte?
Dat is natuurlijk de belangrijkste vraag. Met Traditionele Chinese geneeskunde heb je een aantal opties. Twee daarvan zijn shiatsu en voeding.
Shiatsu
Met shiatsu massage worden de organen die betrokken zijn bij de productie en verspreiding van Qi en Bloed gestimuleerd. Dit helpt om de klachten van PMS te verminderen. Het is aan het lichaam die stimulus op te pakken. In de praktijk komt dit neer op een rustige, voedende massage van Milt, Lever, Hart en Nieren. Als menstruatieklachten de boventoon voeren, dan kunnen ook nog de ‘extra meridianen’ Ren Mai en Chong Mai ingezet worden.
Natuurlijke oplossing
Shiatsu zal je helpen weer in contact te komen met je lichaam. Door het temperen van de Lever zul je minder stemmingswisselingen ervaren. Door het voeden van het yin wordt het Bloed beter verspreid en nemen klachten van Bloed Leegte af. Wil je op een natuurlijke manier jouw PMS-klachten met shiatsu oplossen, maak dan een afspraak voor een behandeling.
Voeding met Xue Boosters
Je kunt met shiatsu de hoeveelheid Bloed in het lichaam niet vermeerderen. Alleen beter verdelen, stagnaties losmaken, de stroom herstellen. Het is dus aan jou om te zorgen dat er meer Bloed wordt geproduceerd. Bijvoorbeeld door meer Bloedvoedende producten te eten te gebruiken. Ik ben zelf niet van alle markten thuis dus vroeg mijn lieve collega en Vijf Seizoenen voedingsexpert Lobke Brouwer: Wat zijn Xue boosters? Dit is wat ze zei:
Rood, de kleur van het bloed
“Echte xue busters zijn natuurlijk bieten (rood rood rood). Rood, de kleur van het Bloed, hoe kan het ook anders? Rode bietensap met wat gember, Bietensalade,Tomaten soep, Rode wijn, Rode druiven. Waar wij naar kijken in de Chinese Voedingswijze is de thermische werking op je lichaam. Speel er mee. Heb je veel hitte in je lichaam (pijn onder de ribbenboog, hoofdpijn, maagzuur), kies dan een verkoelende variant, dus geen rode wijn of rode pepers. De emotie van de lever is frustratie en boosheid en hier komt vaak hitte bij kijken. Koel het met een tomatensoepje of bietensalade.”
Groene bladgroente
Lobke: “Al eeuwenoud is deze natuurlijk bekend: het eten van spinazie, paksoi, veldsla is een bron van ijzer en vult in Chinese geneeswijze het bloed aan. Kleine groene blaadjes en kiempjes horen daar ook bij, dit is echte lente power waar de lever heel blij van wordt.”
Geitenmelk (is bloed)
“Geitenmelk is van Bloed gemaakt, eigenlijk alle moedermelk, maar geitenmelk het meest. Ik ben nu zo gewend aan mijn cappuccino met geitenmelk, heerlijk. Geitenmelk bevat ook minder lactose en is minder slijmvormend. De smaak van het Hout element is zuur. Het trekt de sappen samen en zorgt voor een ontspanning van de Lever. Altijd even fijn als er een soort ventiel is voor opgekropte spanning. Ook alcohol ontspant de Lever, maar alcohol is thermisch heet en zorgt dus uiteindelijk voor nog meer hitte in het lichaam.”
Yin opbouwen in rust
“Vooral belangrijk: rust met eten, goed kauwen en letterlijk even na verteren. Yin (Bloed) bouwen we op in rust en alle actie kost ons Bloed. Echter gezelligheid, warmte en dankbaarheid zorgen voor extra voeding dus zorg vooral dat je geniet van je maaltijd!”
Wil je weten wat voeding kan betekenen voor vermindering van jouw PMS-klachten, neem dan contact op met Lobke.
Nu je er toch bent: lees ook nog even het interview met Lobke Brouwer.