Tomas Nelissen, opgeleid door Masunaga, behoort tot de selecte groep pioniers die aan de basis stond van Shiatsu in Europa. Eind jaren 80 richtte hij in Wenen de International Academy voor Hara Shiatsu op. De opleiding staat bekend om de samenwerking met ziekenhuizen en het hoge kwaliteitsniveau van afgestudeerden. Zijn missie: met shiatsu de wereld veroveren.
Onderzoek
“In de jaren ’70 en ’80 zaten we met shiatsu in de euforische oriënterende fase; het uitproberen en verdiepen. Vanaf begin jaren 90 introduceerde ik Hara Shiatsu in ziekenhuizen: psychiatrie, geriatrie en gynaecologie. We combineren hierbij de behandelingen van onze studenten met onderzoek. Dit helpt ons de effectiviteit van shiatsu aan te tonen. Bovendien laten we zien wat we in huis hebben. Als school, als student en als toekomstig shiatsu therapeut.”
Regeneratief
Door de samenwerking met de reguliere geneeskunde en shiatsu behandelingen nauwkeurig te documenteren, kan Nelissen de waarde van shiatsu als therapie aantonen. Van snellere genezing bij fysiek of geestelijk trauma, anorexia bij opgroeiende kinderen tot het voorkomen van een chirurgische ingreep. “De chirurg had niet verwacht dat Hara Shiatsu zo’n regeneratieve uitwerking kon hebben. Na een intensieve cyclus van 10 sessies bleek een operatie overbodig,” vertelt hij.
Geloofwaardigheid
In de afgelopen jaren heeft de school het onderzoek naar de effectiviteit van shiatsu steeds verder verfijnd en verbeterd. “Na een anamnese bespreken we de cases met de arts aan de hand van een vragenformulier. Na 10 behandelingen evalueren we de voortgang. Dit wordt door de arts onderschreven. De onderzoekresultaten spreken voor zich: 50% vermindering van klachten door shiatsu bij hoge bloeddruk en slapeloosheid. Een autoriteit mee laten kijken, werkt goed voor de geloofwaardigheid. We kunnen laten zien waar we als opleiding goed in zijn. En dat shiatsu werkt.”
“Alleen door jarenlang onderzoek met concrete resultaten over de effectiviteit van shiatsu, kun je vertrouwen en respect opbouwen”
Vooruitgang
“Ook voor studenten is het belangrijk resultaten van een behandeling nauwkeurig bij te houden. Als je 80% vooruitgang kunt aantonen, dan krijg je een ander beeld van jezelf. Misschien kun je dat laatste stukje niet meer met shiatsu therapie oplossen, maar wel met kruiden of een ander therapie.”
Handwerk
In vergelijking met Nederlandse maatstaven ligt de lat hoog bij de shiatsu opleiding aan de Hara Academy. Zo moet een student in 3 jaar 300 behandelingen uitvoeren en documenteren. Dit is wel een zware belasting…
“Dat hangt van de persoon af. Als je cognitief bent ingesteld, erg in je hoofd zit, de hele dag bureauwerk doet, is de opleiding inderdaad als een reis naar een exotisch land. Alsof je van een andere planeet komt. Als je gewend bent met je handen te werken, als je kinderen hebt en daardoor praktisch bent ingesteld, dan pak je het makkelijk op. Shiatsu is handwerk. Niet iets dat je met je hoofd kunt doen.”
Je ervaart dat intuïtie zich kan ontvouwen, dat je kunt leren voelen
Basis voor beroep
“Met de Hara Academy leveren we dan ook écht de basis voor een beroep. 70% van de studenten aan de Hara Shiatsu school starten als zelfstandige na het behalen van hun diploma. Daar ben ik echt trots op. In de opleiding scherpen we het curriculum ieder jaar verder aan. Studenten in het eerste jaar zijn onbevooroordeeld. Het is allemaal nieuw. Ze zijn nog ‘naïef’: Er zit nog geen hersensysteem tussen.
Organisch
“Het is bijna nooit te veel. Als je lesstof organisch brengt, heeft het een meerwaarde. Je ervaart dat intuïtie zich kan ontvouwen, dat je kunt leren voelen. Maar ook dat alles aan verandering onderhevig is. Je hoeft geen moeite te doen om het tot je te nemen. Pas in het tweede jaar komt de theoretische onderbouwing.”
Quantumsprongen
“Studenten hebben ook een enorme honger naar deze kennis. Ze maken quantumsprongen. Je ziet dat terug in hun persoonlijk leven. Ze gooien het roer om. Veranderen van relatie, huis, baan. Het is een herkenning van iets waarnaar ze op zoek waren. Je hoort vaak: ‘Wow shiatsu changed my life completely’.”
Levenshouding
“Als je een filosofie voorstaat moet je hem ook leven. Voor shiatsu betekent dat een life style approach met een vegetarisch of veganistisch voedingspatroon. In het ritme met de elementen. Zonder alcohol of nicotine. In harmonie met jezelf. Met zo’n preventieve levenshouding komt shiatsu optimaal tot z’n recht. Lichaam, geest en ziel zijn niet gescheiden. Zowel voor de therapeut als cliënt levert het écht iets op als je verantwoordelijkheid voor het eigen leven neemt.”
“Shiatsu is handwerk. Niet iets dat je met je hoofd kunt doen.”
Investeren in jezelf
“In Oostenrijk hebben we natuurlijk ook een andere traditie. De kuuroorden hier bestaan al 1000 jaar. Het zijn enorme paleizen. Mensen boven de 45 jaar mogen 1 x per jaar 3 weken naar zo’n kuuroord. Gefinancierd door het ziekenfonds. Dat is ondenkbaar in Nederland maar geeft wel aan hoe belangrijk men het in Oostenrijk vindt dat je moet investeren in je gezondheid. Shiatsu past in dat beeld.”
Volle praktijken
“Ik heb altijd gezegd dat Shiatsu de belangrijkste lichaamstherapie in het westen is. In Oostenrijk is dat zeker zo. Praktijken zitten hier met 20-30 cliënten per week echt vol. In Nederland en Engeland is dat minder vanzelfsprekend. Je kunt het ook niet helemaal vergelijken. Nederlanders zijn veel meer cognitief ingesteld en stellen andere prioriteiten aan zichzelf.”
Vertrouwen en respect
“Het is zinvol onderscheid te maken in de doelstelling van shiatsu: het kwaliteitsverschil van shiatsu in de westerse wereld is afhankelijk van de school en de leraar. Als je shiatsu als een therapie wilt neerzetten, moet je je als opleiding professioneler profileren. Juist dan is het belangrijk welke vorm en inhoud je aan shiatsu geeft. De samenwerking met artsen opzoeken, statistisch bewijs leveren. Alleen door jarenlang onderzoek met concrete resultaten over de effectiviteit van shiatsu, kun je vertrouwen en respect opbouwen.”
Tomas heeft in 2017 zijn werkzaamheden bij de Hara Shiatsu school overgedragen aan een nieuwe lichting. Op het moment van schrijven werkt hij bij een yogacentrum in Zuid India en schrijft een boek over shiatsu en gynaecologie.
Meer Tomas Nelissen: